Sâm Ngọc Linh (còn gọi sâm K5) là một trong những loại thảo dược quý khá nổi tiếng và đắt đỏ của vùng dãy núi Ngọc Linh ở Kon Tum và Quảng Nam. Tuy nhiên, bên cạnh đó, ở vùng đất này còn có một loại thảo dược quý khác cũng nổi tiếng không kém. Đó là Hồng Đẳng Sâm mà người dân địa phương thường gọi với cái tên rất dân giã – Sâm Dây Ngọc Linh.
Nguồn gốc Hồng Đẳng Sâm
Hồng Đẳng Sâm có tên khoa học là Codonopsis pilosula, phân bố khá nhiều ở các khu vực xung quanh núi Ngọc Linh như Măng Đen, Tu Mơ Rông, Măng Ri, Đăk Glei, Tê Xăng…
Ngày xưa, Hồng Đẳng Sâm mọc hoang dại khắp các triền đồi, lưng núi, bờ suôi; chưa có nhiều người biết tới. Người đồng bào và dân địa phương ở các khu vực này đào lấy củ sâm về nấu nước, ngâm rượu. Sau thời gian sử dụng, họ thấy người khỏe hẳn ra, da dẻ lại hồng hào. Rồi, Hồng Đẳng Sâm đã trở nên nổi tiếng khắp tỉnh Kon Tum và lan ra những địa phương khác.
Đặc điểm Hồng Đẳng Sâm
Hồng Đẳng Sâm có đặc điểm cây thân leo hoặc bò, rễ sinh củ, thân phân nhánh với chiều dài vào khoảng 2-4m.
Củ Hồng Đẳng Sâm có thân dài, hình trụ, màu vàng nhạt; phía dưới thân củ có lông mịn, phần thân trên của củ nhẵn. Củ Hồng Đẳng Sâm mềm, mát, có vị sâm, ngọt nhẹ.
Lá sâm mỏng, hình trứng hoặc trái tim, mọc đối xứng, màu xanh lá nhạt; mặt dưới lá bao phủ bởi lớp lông nhu màu trắng.
Các thành phần dưỡng chất có trong củ Hồng Đẳng Sâm: saponin, protid, glucid, xo, carotene, vitamin, đường, chất béo, tinh dầu, glucoside sentellarin, và alkaloid. Đây là các hoạt chất rất quan trọng của Hồng Đẳng Sâm để có thể thay thế Nhân Sâm trong việc bồi bổ sức khỏe.
Công dụng của Hồng Đẳng Sâm
- Chống mệt mỏi, giảm lo âu, chống stress
- Cải thiện trí nhớ
- Ngăn ngừa lão hóa
- Giúp da dẻ hồng hào, mịn màng
- Bồi bổ sức đề kháng cho người gầy yếu
- Kích thích ăn uống
- Tăng cường sức khỏe
- Giải độc cho cơ thể
- Tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể
- Nâng cao tuổi thọ cho người lớn tuổi.
Cách sử dụng Hồng Đẳng Sâm
- Chế biến các món ăn như hầm gà, nấu soup, nấu phở, v.v…
- Sắc nước uống
- Ngâm rượu
- Hồng đẳng sâm ngâm mật ong hay hồng đẳng sâm tẩm mật ong dùng pha cùng nước ấm uống vào mỗi buổi sáng
Những lưu ý khi sử dụng Hồng Đẳng Sâm
- Phụ nữ có thai và cho con bú nên hạn chế sử dụng
- Do trong sâm có nhiều chất bổ dưỡng nên tránh sử dụng vào buổi tối; sẽ gây khó ngủ
- Không dùng chung sâm với hải sản, củ cải
- Không dùng sâm chung với trà; sẽ không có tác dụng
- Sâm ngâm rượu với mục đích bồi bổ cơ thể, tránh sử dụng rượu ngâm để nhậu